โลกของความงาม โลกของอัญมณี ที่หลายคนหมายปอง

อัญมณี เป็นคำจำกัดความของเพชรพลอยทุกชนิด มีความสวยงามล้ำค่า และเป็นยอดปรารถนาของคนเกือบทั้งโลก

อัญมณีเกือบ 100% มาจากแร่ชนิดต่างๆ และหินที่มีความสวยงามเฉพาะตัวอย่างน่าหลงใหล บางชนิดมีเนื้อใสสีสวย บางชนิดมีเนื้อทึบแต่มีปรากฎการณ์พิเศษต่างๆ เช่น มีสตาร์(Star) 4 หรือ 6 หรือ 12 ขา หรือมีเส้นตรงคล้ายตาแมว(Cat’s eye) พาดผ่าน บางชนิดเปลี่ยนสีได้ บางชนิดสีเหลือบไปมาได้ เป็นต้น นับเป็นเสน่ห์ของอัญมณีที่น่าครอบครองของเป็นอย่างยิ่ง

ในโลกนี้มีแร่อยู่ประมาณ 3,000 ชนิด แต่ที่ถูกนำมาจัดเป็นอัญมณีหรือเพชรพลอย มีอยู่ประมาณ 70 ชนิดเท่านั้น!

คุณสมบัติสำคัญของแร่ที่จะเป็นอัญมณีได้นั้นต้องมี ความสวย มีความคงทนถาวร และหาได้ยาก

ความสวยของอัญมณีต้องประกอบด้วย...

สี(Colour) มีสีเข้มสดใส (ไม่เข้มจนมืดหรือคล้ำ)

ความวาว(Luster) คือ ประกายที่สะท้อนจากผิวของพลอย (ยิ่งวาวยิ่งสวย)

ความโปร่งใส(Transparance) เนื้ออัญมณีต้องมีความโปร่งใส แสงสามารถส่องผ่านได้ง่าย (ยกเว้นอัญมณีบางชนิดที่มีเนื้อทึบตามธรรมชาติ)

ประกาย(Brilliance) คือ แสงที่สะท้อนจากภายในพลอย ทำให้เห็นความระยิบระยับของอัญมณีนั้นๆ

การกระจายแสง (Dispersion) คือ การที่แสงแตกตัวออกเป็นสีรุ้ง จะเห็นได้ชัดเจนในอัญมณีไร้สี จำพวกเพทาย เพชร เป็นต้น การกระจายแสงก็คือ “ไฟ” นั่นเอง แต่นิยมใช้พูดหรือเขียนกับเพชรเท่านั้น

แร่ต่างๆ ที่มีคุณสมบัติเป็นอัญมณีได้ ถูกจัดให้เป็นแร่รัตนชาติ ที่มีคุณค่าและราคาสูงกว่าแร่ธรรมดาๆ ทั่วไปอย่างมากมาย

แร่รัตนชาติแต่ละชนิดมีคุณสมบัติเฉพาะตัวแตกต่างกัน เมื่อนำมาเจียระไนหรือปรับปรุงคุณภาพความงามแล้วจึงเปล่งประกายความงามไม่เท่ากัน หรือแตกต่างกันมาก ส่งผลให้มีคุณค่าและราคาแตกต่างกันไปด้วย

ส่วนหินที่จัดว่าเป็นรัตนชาติหรืออัญมณีได้นั้น ได้แก่ ลาพิส ลาซูลี ออบซิเดียน โอนิกซ์มาเบิล ฯลฯ

นอกจากแร่และหินแล้ว ในโลกของอัญมณีหรือรัตนชาติยังมีอัญมณีที่ได้จากพืช ได้แก่ อำพัน(ยางของต้นสนโบราณอายุหลายสิบล้านปี) และเจต(ฟอสซิลไม้)

รวมทั้งอัญมณีที่ได้มาจากสัตว์ ได้แก่ ไข่มุก แอมโมไลต์(ฟอสซิลหอย) และอื่นๆ

สถาบันอัญมณีศาสตร์แห่งอเมริกา(GIA) ได้แบ่งรัตนชาติออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ

1.  เพชร (Diamond)

2.  พลอย (Colored Stone) หมายถึง รัตนชาติอื่นๆ ที่ไม่ใช่เพชร เช่น มรกต ทับทิม ไพลิน บุษราคัม ฯลฯ

สำหรับวงการอัญมณีไทยก็ได้แบ่งกลุ่มรัตนชาติเช่นเดียวกัน ส่วนอำพัน เจต ไข่มุก ปะการัง งาช้าง และแอมโมไลต์นั้น เราจัดให้เป็นอัญมณีอนินทรีย์ ไม่ได้จัดกลุ่มไว้กับพวกพลอยซึ่งเป็นแร่หรือหิน

ในอดีตเรามักจะเรียกแร่รัตนชาติหรือเพชรพลอย หรืออัญมณีชนิดต่างๆ ว่า “แก้ว” เช่น แก้วมณี แก้วนพเก้า แก้วบุษราคัม แก้วมุกดา แก้วไพฑูรย์ แก้วมรกต แก้วน้ำไหล(พลอยที่มีเนื้อใสมาก) ฯลฯ

ด้วยคุณค่าที่มาจากความงามและความเชื่อในเรื่องสิริมงคลของอัญมณีชนิดต่างๆ จากอดีตอันยาวนานจนถึงปัจจุบัน

คำว่า “อัญมณี เพชรพลอย รัตนชาติ และแก้ว” จึงโยงใยและพันผูกกันอย่างมั่นคงในโลกของอัญมณี

ที่มา :  หนังสือเพชรพลอยอัญมณีแห่งความงาม