พลอยตระกูลคอรันดัม อาทิ ทับทิม ไพลิน และแซปไฟร์สีอื่นๆ ได้รับความนิยมมายาวนานโดยพลอยชนิดนี้ที่ตลาดนิยมนอกจากกลุ่มที่เนื้อพลอยใสสะอาดแล้ว กลุ่มที่มีปรากฎการณ์ต่างๆ เช่น สาแหรก (Star) หรือ การเปลี่ยนสี(Color Change) ก็ได้รับความนิยมไม่แพ้กัน นายทานซิม คาน มาลิค (Mr.Tanzim KhanMalik) เจ้าของร้าน Genuine Gems& Jewellery Co., Ltd. ซึ่งเป็นผู้ริเริ่มนำพลอยแซปไฟร์ที่มีลักษณะปรากฏการณ์แบบใหม่คือ มีลักษณะการเหลือบแสงสีทองเป็นประกาย เนื่องจากการสะท้อนของแสงจากตำหนิแร่โลหะจำนวนมากและขนาดใหญ่อยู่ภายในพลอย
โดยพลอยที่มีลักษณะปรากฏการณ์นี้ได้ถูกขายในท้องตลาดในชื่อ แซปไฟร์ประกายเหลือบสีทอง (Golden Sheen Sapphire) จนเป็นที่รู้จักในตลาดอัญมณี เมื่อเดือนกันยายน ปี 2558 นายทานซิมคาน มาลิค ได้นำแซปไฟร์เหล่านี้เข้ามาในงาน Hong Kong Jewelry and Gem Fair โดยจำหน่ายในชื่อ แซปไฟร์ประกายเหลือบสีทอง (Golden Sheen Sapphire) โดยคุณทานซิมได้ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า เขาพยายามที่จะพัฒนาและสั่งสมเทคนิคการเจียระไนพลอยเหล่านี้ เพื่อที่จะทำให้มีปรากฏการณ์ประกายเหลือบสีทองเหล่านี้ได้ชัดเจนและสวยงาม และแซปไฟร์ชนิดนี้พบได้ในทางภาคตะวันออกของประเทศเคนยา ใกล้กับชายแดนประเทศโซมาเลีย ในทวีปแอฟริกา เมื่อประมาณปี 2552 ซึ่งมีผู้ซื้อจากประเทศต่างๆ ได้ให้ความสนใจมาซื้อและนำไปจำหน่ายทั่วโลกเป็นจำนวนมากในช่วงหนึ่งปีที่ผ่านมา ผู้ซื้อมีทั้งในยุโรป (สหราชอาณาจักร, ฝรั่งเศส, สวิตเซอร์แลนด์ เบลเยียม และเยอรมนี), เอเชีย (ไต้หวัน, ฮ่องกง, เกาหลี ญี่ปุ่น จีน และอินเดีย ออสเตรเลีย และอเมริกา
โดยสีของปรากฏการณ์ แซปไฟร์ประกายเหลือบสีทอง สีของเนื้อพลอยจะต้องเป็นสีเหลืองทอง หรือสีน้ำเงิน ที่มีการเหลือบแสงสีทองชัดเจน ปัจจุบันสัดส่วนการส่งออกพลอยชนิดนี้ ในแต่ละทวีปแบ่งออกเป็น โซนยุโรปประมาณ 40%, โซนอเมริกาประมาณ 40% และโซนเอเชียประมาณ 20% แซปไฟร์ชนิดนี้ส่วนใหญ่มักพบว่ามีเนื้อพลอยเป็นสีเหลืองทอง อาจพบแถบสีเขียว หรือสีเหลือง สีเทาและสีน้ำเงิน องค์ประกอบทางเคมีคือ อะลูมิเนียมออกไซด์ (Al2O3) มีความแข็ง(Hardness) เท่ากับ 9 ตามโมห์สเกล ความถ่วงจำเพาะ (S.G.) ประมาณ 4 ค่าดัชนีหักเห (R.I.) 1.770 – 1.762 โดยคุณภาพของพลอยชนิดนี้ขึ้นอยู่กับลักษณะของปรากฏการณ์การเหลือบสีทอง(Sheen effect) ซึ่งเกิดจากการสะท้อนของแสงกับมลทินภายในพลอย ซึ่งจะต้องอาศัยการเจียระไนที่ถูกต้องและเหมาะสมเท่านั้น จากนั้นจึงพิจารณาเรื่องสีเนื้อพลอยเป็นลำดับถัดไป โดยสีเหลืองทองจะได้รับความนิยมมากที่สุดในประเทศแถบเอเชีย นอกจากนี้ยังสามารถพบปรากฏการณ์การเหลือบแสงสีทองและปรากฏการณ์สาแหรกได้อีกด้วย
ในปัจจุบัน แซปไฟร์ประกายเหลือบสีทอง ยังไม่มีมาตรฐานการให้คุณภาพของพลอยชนิดนี้ ในระดับสากล ดังนั้นการซื้อขายในปัจจุบันจึงขึ้นอยู่กับความชื่นชอบและความพึงพอใจของทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย ทั้งนี้เพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้ซื้อและผู้ขาย ทางห้องปฏิบัติการตรวจสอบอัญมณีสถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน) สามารถออกใบรับรองผลการตรวจสอบได้เช่นกัน...
ขอบคุณบทความดีๆ จาก : GIT สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)