สำหรับทุกท่านที่ชื่นชอบเครื่องประดับอัญมณีเป็นชีวิตจิตใจ ไม่สามารถปฏิเสธในการหาความรู้ก่อน การเลือกซื้อ เลือกหาเครื่องประดับอัญมณีมาไว้ครอบครองสักชิ้น ก่อนอื่น จำเป็นต้องมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับคุณลักษณะ 4 ประการ(4Cs) ซึ่งต้องบอกว่ามีความสำคัญเป็นอย่างมาก และไม่ยุ่งยากอย่างที่คิด โดยจะเริ่มพิจารณาตั้งแต่ สี(Color) ความสะอาด(Clarity) การเจียระไน(Cut) และ น้ำหนักกะรัต(Carat)
1. สี(Color) ถือเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดใน 4Cs ของการเลือกซื้อเครื่องประดับอัญมณี อย่างเช่น การซื้อพลอยทับทิม(Ruby) ผู้ซื้อย่อมต้องการสีแดงสดเข้มของสีพลอยทับทิม โดยสีของพลอยแดงทับทิมจะต้องไม่ติดสีอื่นๆ เข้ามาเจือปน สีอื่นก็อย่างเช่น แดงอมน้ำตาล แดงอมม่วง แดงอมส้ม เป็นต้น จากเหตุผลที่ได้กล่าวมาเบื้องต้นแล้วนั้น บางคนให้ความสำคัญกับสี(Color) ถึง 80% กันเลยทีเดียว...
ส่วนวันนี้ผมจะขอพูดในเรื่องของสี(Color) เป็นหลัก เพื่อให้เห็นภาพผมมีตารางเปรียบเทียบการเลือกสีพลอย(Color) มาให้ดูดังนี้…
หลักๆ จะดูกัน 2 อย่าง คือ
1.1 โทนสี(Tone) คือ การดูความสว่างหรือมืดในพลอยแต่ละเม็ด
1.2 ความเข้มของสี(Saturation) หมายถึง ความเข้มของสีพลอยในแต่ละเม็ด ต้องระวังระหว่างความเข้มของสีกับโทนสี การแยกความแตกต่างระหว่าง โทนสี(Tone) กับความเข้มของสี(Saturation) ห้ามนำเอา โทนสี(Tone) มาจัดเป็นความเข้มของสี ความเข้มหรือความอ่อนของสีพลอย(Saturation) ให้ดูจากจุดสว่างในเม็ดพลอย จะสามารถเห็น ความเข้มหรืออ่อน โดยไม่นำเอาความมืด(Tone) มาเป็นตัวกำหนดความเข้มของสีพลอย
การจัดลำดับความสว่าง-มืดของสีพลอย(Tone)
1 - 2 = พลอยดูสว่างมากสามารถเห็นสีได้อ่อนมาก (very low tone almost colorless)
3 - 4 = พลอยดูสว่าง (low tone)
5 - 6 = พลอยเห็นโทนพอดีๆ ไม่สว่างมากและไม่มืดเกินไป (moderate tone)
7 – 8 = โทนเข้ม พลอยจะดูมืดเกือบทั้งหมด (dark tone)
9 – 10 = โทนเข้มมาก พลอยจะแลดูมืดจนเกือบดำทั้งเม็ด การดูไฟในพลอยเม็ดนั้นๆ บางครั้งอาจต้องให้ไฟส่องเข้าไปในตัวพลอย ถึงจะเห็นสีที่แท้จริง (Very dark tone)
การจัดลำดับความเข้ม-อ่อนของสีพลอย(Saturation)
1 – 2 = สีอ่อนมาก (very low)
3 – 4 = สีอ่อน (low)
5 – 6 = ความเข้มสีปานกลาง (moderate)
7 – 8 = สีเข้ม (stong)
9 – 10 = สีเข้มมาก (vidid)
แม้ว่าสี(Color) จะเป็นสิ่งสำคัญที่สุด! ในการตัดสินใจซื้อเครื่องประดับอัญมณีสักชิ้นหนึ่งก็ตาม แต่เราควรพิจารณาให้ครบทุกองค์ประกอบ 4Cs ซึ่งได้แก่
2. ความสะอาด(Clarity) หมายถึง การดูตำหนิที่เกิดในเนื้อพลอย เช่น รอยแยก รอยแหว่ง รอยผลึก รอยคล้ายนิ้วมือ และการดูตำหนิภายนอก ที่อยู่บนพื้นผิวพลอย โดยทั่วไปส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นจากการกระทำของมนุษย์ เช่น การเจียระไนไม่เรียบร้อย หรือมีรอยขูดขีดที่ผิวพลอย ซึ่งรอยขูดขีดที่ผิวพลอยนั้น สามารถทำให้พลอยเม็ดนั้นลดการประกายแสงลงได้เช่นกัน
3. การเจียระไน(Cut) ก็ถือเป็นส่วนสำคัญเช่นกัน เนื่องจากพลอยที่เจียระไนได้สัดส่วนดี สมบูรณ์ จะมีการกระจายแสงมาก หรือที่พ่อค้าพลอยมักเรียกกันว่า “ไฟดี” นอกจากจะทำให้พลอยเม็ดนั้นมีไฟดีแล้ว รูปทรงและลักษณะการเจียระไนที่ได้สัดส่วนสวยงามถือเป็นสิ่งดึงดูดสายตาของผู้พบเห็นเป็นอย่างยิ่ง
สุดท้าย 4. น้ำหนักกะรัต(Carat) หน่วยวัดน้ำหนักเพชร พลอยจะเรียกกันเป็น “Carat” เช่น หน่วยน้ำหนัก 1 กะรัต จะเท่ากับ 100 สตางค์ , 1 กะรัต จะเท่ากับ 0.20 กรัม และ 5 กะรัต จะเท่ากับ 1 กรัม เป็นต้น การพิจารณาจากน้ำหนักกะรัตก็ขึ้นอยู่กับความต้องการและงบประมาณของแต่ละบุคคลเลยคับ
หากเป็นเครื่องประดับอัญมณีที่มีราคาค่อนข้างสูง ก็ควรต้องให้ความสำคัญและใส่ใจในรายละเอียดกันเป็นพิเศษ เพื่อให้ได้เครื่องประดับอัญมณีที่มีคุณภาพสมราคากับเงินที่เราได้จ่ายออกไป…ขอให้มีความสุขในการเลือกซื้อเครื่องประดับอัญมณีอย่างมั่นใจนะคับ