ไม่มีอะไรที่มนุษย์โลกทำไม่ได้ นักวิทยาศาสตร์ได้คิดค้น สังเคราะห์เพชร เป็นผลสำเร็จตั้งแต่ปี คริสต์ศักราช 1955 หรือ พ.ศ.2498 โดย General Electric Laboratory ของสหรัฐอเมริกา เพชรแท้ และ แกรไฟต์ แตกต่างกันตรงการจัดวางตัวของอะตอมคาร์บอน การจัดวางตัวของอะตอมคาร์บอนในเพชรแท้ มีความแน่นหนากว่าในแกรไฟต์ (ความถ่วงจำเพาะของเพชรแท้ 3.52 ของแกรไฟต์ 2.3) คือ เพชรแท้จะเรียงตัวกันเป็นผลึก 8 เหลี่ยม ส่วนแกรไฟต์จะเรียงตัวกันเป็นเป็นผลึก 6 เหลี่ยม ดังนั้นจึงมีการให้ความร้อนที่เหมาะสม เพื่อทำให้แรงยึดเหนี่ยวระหว่างอะตอมของแกรไฟต์อ่อนแรงลงและทำการเพิ่มความดันเพื่อให้อะตอมคาร์บอนเข้ามาอยู่ชิดกันมากขึ้น ก็จะได้ความหนาแน่นมากขึ้น ใกล้เคียงกับความหนาแน่นของเพชรแท้
คิดที่จะเปลี่ยนแกรไฟต์เป็นเพชรต้องใช้อุณหภูมิสูงถึง 2,760 องศาเซลเซียส และความดันสูงประมาณ 100,000 บรรยากาศ นอกจากเพชรแท้ ที่หายากแล้ว มนุษย์ยังสามารถสังเคราะห์เพชรขึ้นมาได้ เรียกว่า “เพชรสังเคราะห์ (Synthetic Diamond)” ซึ่งมีองค์ประกอบของคาร์บอนเหมือนเพชรแท้ทุกประการโดยมีความแข็ง ความถ่วงจำเพาะ โครงสร้างผลึกเหมือนธรรมชาติ แต่มีขนาดเล็ก มีสีเขียวอมเหลืองและสีน้ำตาล
ต่อมานักวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาเครื่องมือ เพื่อให้สามารถผลิตเพชรที่อุณหภูมิ และความดันต่ำกว่านี้ โดยใช้สารเร่งปฏิกิริยา การสังเคราะห์ให้ได้เพชรขนาดใหญ่ และไม่มีสี หรือมีสีตามที่ต้องการ เพื่อนำไปเจียระไนเป็นเครื่องประดับ สามารถทำได้จนสำเร็จ แต่ข้อเสียคือ ต้องเสียค่าใช้จ่ายมากส่งผลให้มีราคาแพงกว่าเพชรที่ขุดพบธรรมชาติ และคาดว่าในอนาคต นักวิทยาศาสตร์คงสามารถสังเคราะห์เพชร เพื่อนำไปใช้เป็นเครื่องประดับในราคาถูกได้ แม้ว่าจะมีการถกเถียงกันอยู่เรื่อง หากผลิตเพชรสังเคราะห์ออกมาจำหน่ายในเชิงการค้าได้จริงๆ จะส่งผลต่อตลาดการค้าเพชรหรือไม่ ปัจจุบัน General Electric Company เป็นผู้ผลิตสังเคราะห์เพชร เพื่อใช้งานด้านอุตสาหกรรมรายใหญ่ที่สุด นอกจากนี้ยังมีผู้ผลิตรายอื่นๆ ได้แก่ แอฟริกาใต้ รัสเซีย จีน และญี่ปุ่น
เพชรเทียม (Diamond Substitutes) คือ แร่หรือสารสังเคราะห์ที่ไม่มีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบเมื่อเจียระไนแล้วมีคุณสมบัติทางด้านแสง มีความแวววาวคล้ายเพชร ดังนั้น เพชรเทียมและเพชรสังเคราะห์จึงแตกต่างกัน
เพชรเทียม มีหลากหลายชนิด แต่วันนี้จะขอกล่าวถึง คิวบิก เซอร์โคเนีย(CZ) ซึ่งเป็นเพชรเทียมที่รู้จักและนิยมกันอย่างแพร่หลาย
คิวบิก เซอร์โคเนีย (CZ : Cubic Zirconia) คนไทยเรียกว่า “เพชรรัสเซีย” เป็นที่รู้จักแพร่หลาย เมื่อคริสต์ศักราช 1976 เป็นเพชรเทียมที่ได้รับความนิยมที่สุด มีค่าดัชนีหักเหน้อยกว่าเพชร แต่การกระจายแสงสูงกว่า ทำให้มีประกายแวววาวมากกว่าเพชร เนื่องจากมีความแข็งตามสเกลของโมห์อยู่ที่ประมาณ 8 จึงเหมาะที่จะนำมาทำเครื่องประดับ เพราะโอกาสที่จะถูกขูดขีดและขุ่นมัวมีน้อย มีความถ่วงจำเพาะมากกว่าเพชร ในขนาด 1 กะรัตเท่ากัน เพชรรัสเซีย จะมีขนาดเล็กกว่าเพชรแท้และมีน้ำหนักมากกว่าเพชรแท้ นอกจากนี้ยังมีราคาถูกกว่าเพชรเทียมชนิดอื่นๆ ที่มีคุณสมบัติใกล้เคียงกันในท้องตลาด
เพชรรัสเซีย ผลิตมาจากเซอร์โคเนียมไดออกไซด์ (ZrO2) ซึ่งเป็นสารที่เกิดขึ้นในธรรมชาติ มีผลึกรูปโมโนคลีนิก (Monoclinic) โดยมีแคลเซียมไดออกไซด์ หรือ Yttrium Oxide (Y2O3) ผสมเข้าไปเล็กน้อย เพื่อให้คิวบิกเซอร์โคเนีย เสถียรเป็นผลึกรูปคิวบิก (Cubic) ได้ในอุณหภูมิห้องที่เหมาะสม ซึ่งถือได้ว่าวงการเพชรได้มีการพัฒนาก้าวขึ้นไปอีกขั้น
ปัจจุบัน คิวบิก เซอร์คอเนีย(CZ) มีการแบ่งเกรด โดยเริ่มต้นจากคุณภาพต่ำไปสูง ดังนี้ 1A, 2A, 3A, 4A, 5A, 6A, Star, Heart&Arrow และ Swiss โดยโรงงานผู้ผลิตส่วนใหญ่จะผลิต คิวบิก เซอร์คอเนีย ในเกรด 1A ถึง 6A เจียระไนเพียงไม่กี่ขั้นตอนแล้ว ก็สามารถนำออกจำหน่ายเป็นเครื่องประดับราคาถูก มีให้เลือกหลากหลายเกรด และที่สำคัญเหมือนเพชรแท้มากๆ ตั้งแต่การเจียระไน จนถึงการให้แสงประกายแวววาวเหมือนเพชรแท้
สรุป สิ่งที่ทำให้ เพชรสังเคราะห์ แตกต่างจาก เพชรเทียม ก็คือ เพชรสังเคราะห์จะมีองค์ประกอบทางเคมีที่เป็นคาร์บอนเหมือนเพชรแท้ทุกประการ ซึ่งไม่มีในเพชรเทียม อย่าง Synthetic Cubic Zirconia (CZ) หรือ เพชรรัสเซีย เพชรสวิส เพชรCZ แล้วแต่จะเรียกกันขึ้นอยู่กับแหล่งที่มาหรือแหล่งผลิต เอาจริงๆ ดูกันแค่เพชรแท้กับเพชรสังเคราะห์ก็แทบจะแยกออกจากกันได้ยากแล้ว มีการผลิตเพชรเทียมที่มีกระบวนการเจียระไนออกมาเหมือนเพชรแท้อีก เพชรเทียมมีหลากหลายชนิด แต่เพชรเทียมที่เป็นที่นิยมกันอย่างมากก็อย่างเช่น Synthetic Cubic Zirconia (CZ) จึงเป็นโจทย์หลักสำหรับคนรักเครื่องประดับเพชรที่ต้องศึกษาหาข้อมูลอย่างละเอียด ก่อนตัดสินใจเลือกซื้อเพชรในแต่ละครั้ง หากต้องการความมั่นใจสามารถขอใบรับรองอัญมณีจากสถาบันตรวจสอบอัญมณีที่น่าเชื่อถือต่างๆ ได้จะดีมากคับ...
บทความนี้หวังว่าจะทำให้หลายๆ คน หายสงสัยและไม่สับสนระหว่าง เพชรสังเคราะห์ และ เพชรเทียม กันแล้วนะคับ ว่าแล้วออกไปหาซื้อเพชรรัสเซียกันสักเม็ดดีกว่าคับ เพราะเหมาะเหลือเกินสำหรับคนที่มีงบน้อยอย่างผม แล้วทุกท่านหละเริ่มสนใจเพชรเทียมกันบ้างไหมคับ?
อย่าลืมติดตาม รู้จริงเรื่องอัญมณี กับผมได้ใหม่ในบทความต่อๆ ไปนะคับ
อ่านบทความก่อนหน้า...
5 วิธีทำความสะอาด เครื่องประดับทอง ให้สวยวิ้งงดังเดิม!
รู้จริงเรื่อง โลหะมีค่า เงิน ทองคำ ทองขาว และ ทองคำขาว