ประวัติ ความเป็นมา ความเชื่อ
"อะความารีน"
อะความารีน เป็นแร่เบริลเช่นเดียวกับ มรกต ซึ่งมีค่าความแข็งตามสเกลของโมส์เท่ากับ 7-8 มีสีฟ้าน้ำทะเล (สีฟ้า ฟ้าแกมเขียว น้ำเงินแกรมเขียวถึงน้ำเงินเข้ม) คำว่า “AQUAMARINE” มาจากภาษาละตินว่า “Aqua marina” หมายถึง น้ำทะเล อะความารีน ที่นิยมในตลาดจะมีสีน้ำเงินเข้มที่แกมเขียวน้อยที่สุด อะความารีนราคาสูงและมีคุณภาพดีมักมาจากบราซิล อะความารีน ส่วนใหญ่ในท้องตลาดมักผ่านการปรับปรุงคุณภาพด้วยการเผาเพื่อไล่ให้สีเขียวลดลง ทำให้ได้สีฟ้าที่บริสุทธิ์มากขึ้น มักนิยมเจียระไน เป็นแบบเหลี่ยมผสม โดยทั่วไปนิยมใช้ อะความารีน ประดับเป็น แหวน ต่างหู สร้อยคอ สร้อยข้อมือ จี้ และเข็มกลัด
ตามตำนานกล่าวว่า พระสมุทรเนปจูน ซึ่งเป็นราชาแห่งท้องทะเลประทานอะความารีน เป็นของขวัญแก่นางเงือกและเชื่อกันว่า อะความารีน จะนำความรักมาสู่ผู้เป็นเจ้าของ ในทางโหราศาสตร์ อะความารีน เป็นอัญมณีประจำเดือนเกิด มีนาคม และเป็นสัญลักษณ์ของความหนุ่มสาว ความหวัง สุขภาพและความซื่อสัตย์
อะความารีน ที่มีชื่อเสียงและมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ได้แก่
The Dom Pedro Aquamarine น้ำหนัก 10,363 กะรัต เก็บรักษาที่ Smithsonian’s Janet Annenberg Hooker Hall of Geology, Gems and Minerals (วอชิงตัน ดีซี)
แหล่งที่พบ อะความารีน คือ มาดากัสการ์ บราซิล โมซัมบิก แซมเบีย ซิมบับเว ปากีสถาน รัสเซีย เคนยา ไนจีเรีย สหรัฐอเมริกา แอฟริกาตะวันตก และอินเดีย ในประเทศไทย พบอะความารีนที่จังหวัดราชบุรี ซึ่งมีเนื้อขุ่นและมีรอยร้าวมาก ส่วนที่มีเนื้อใสพบที่จังหวัดตาก และเนื้อผลึกสีน้ำเงินที่อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
คุณภาพและชื่อทางการค้า
ชื่อทางการค้าของอะความารีน ได้แก่
มาดากัสการ์อะความารีน มีสีฟ้าสดสวย
บราซิเลียนอะความารีน มีสีเขียวแกมฟ้า
การเลือกซื้อ อะความารีน
สีฟ้าของ อะความารีน พบได้ในหลายเฉดสีส่วนใหญ่มักจะสีไม่เข้มมากนัก ตั้งแต่สีฟ้าจาง สีฟ้าแกมเขียวและสีฟ้าเข้ม ซึ่งสีฟ้าเข้มจะหายากและเป็นที่ต้องการมากที่สุด อะความารีน ที่มีคุณภาพสูง ควรมีสีฟ้าเข้ม ใส สะอาด ปราศจากมลทินที่มองเห็นด้วยตาเปล่า อะความารีน มักจะมีเนื้อใสสะอาดกว่ามรกต โดยทั่วไป ไม่ค่อยพบอะความารีนตาแมว หากพบมักจะมีเนื้อขุ่น เนื่องจากมีตำหนิเส้นเข็มภายในจำนวนมาก ยังไม่พบอะความารีนสังเคราะห์ในตลาด แต่มักพบอะความารีนเลียนแบบ ที่มาจากโทแพซสีฟ้า แก้วสีฟ้า เพทายสีฟ้า และสปิเนลสีฟ้า เป็นต้น ส่วนอะความารีน ปรับปรุงคุณภาพส่วนมากที่พบในตลาดมักผ่านการใช้ความร้อนเพื่อลดสีเขียว ได้เป็นสีฟ้าเข้มมากขึ้น ซึ่งมักเป็นสีฟ้าที่คงทนและยากต่อการตรวจสอบ
การดูแลรักษาและข้อควรระวัง
"อะความารีน"
ทำความสะอาด อะความารีน โดยใช้น้ำยาล้างเครื่องประดับหรือน้ำอุ่นผสมสบู่เหลวอ่อน ๆ และปัดทำความสะอาดตามซอกมุมและด้านหลังด้วยแปรงขนนุ่ม ไม่ควรล้างด้วยเครื่องทำความสะอาดแบบอัลตราโซนิกและไอน้ำร้อน เพราะมลทินของเหลวอาจจะขยายตัวทำให้เนื้อ อะความารีน มีรอยแตกร้าวได้ ไม่ควรสวมใส่เครื่องประดับ อะความารีน ขณะออกกำลังกาย หรือ ทำงานบ้าน เพราะการกระทบกระแทกกับของมีคมอาจทำให้เกิดรอยขูดขีด หรือแตกร้าวได้ ควรเก็บเครื่องประดับอะความารีนแยกจากเครื่องประดับอัญมณีชนิดอื่น ๆ ในถุงผ้าหรือกล่องแยกชิ้นที่มีผ้าหรือของนุ่มรองรับไว้ภายใน และควรเก็บไว้ในที่มืด หลีกเลี่ยงจากแสงสว่าง เพราะแสงจ้ามากอาจทำให้สี อะความารีน ซีดจางลงได้
มรกตและอะความารีน เป็นแร่เบริลชนิดเดียวกัน นอกจากนี้ยังมี เบริลสีอื่น ๆ ดังนี้
เบริลสีอื่นๆ นอกจากมรกตและอะความารีนแล้ว อัญมณีชนิดเบริลยังมีสีอื่น ๆ ซึ่งการเรียกชื่อต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับสีที่ปรากฏ ดังนี้
เบริลสีเขียว (Green Beryl) มีสีเขียวอ่อน เขียวแกมเหลือง ซึ่งมีสีอ่อนเกินกว่าที่จะเรียกเป็นมรกต
เบริลสีทอง (Golden Beryl) มีสีเหลืองแกมเขียวถึงแกมส้ม
เฮลิโอดอร์ (Heliodor) มีสีน้ำตาลแกมเหลือง มาจากภาษากรีก ว่า “Helios” หมายถึง พระอาทิตย์ และ “Doron” หมายถึง ของขวัญ
เบริลสีกุหลาบ (Morganite) มาจากชื่อ Mr.J.P. Morgan มีสีชมพู ส้มแดง ถึงแดงแกมม่วงหรือเรียกว่า "Rose Beryl"
เบริลไร้สี (Goshenite) ใสไม่มีสี มาจากชื่อเมือง Goshen รัฐเมสซาชูเสต อเมริกา
เบริลสีน้ำเงิน (Maxixe Beryl) มีสีน้ำเงินเข้ม อาจจะขายในนาม Halbanite
เบริลสีแดง (Red Beryl) หายาก มีสีแดงเข้มและมืดกว่า Morganite มีเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า
เบริลตาแมว (Cat’s eye Beryl) มีหลายสีและแสดงปรากฏการณ์คล้ายตาแมว
เบริลสาแหรก (Star Beryl) มีสีน้ำตาลเข้มแกมเหลืองถึงดำและแสดงปรากฏการณ์คล้ายดาว
เบริล ที่กล่าวมาข้างต้นทั้งหมดจะมีคุณสมบัติเหมือนกันมรกตและอะความารีน ไม่ว่าจะเป็นองค์ประกอบ ความแข็ง หรือคุณสมบัติทางแสง จะแตกต่างกันตรงชนิดของธาตุที่ให้สีเท่านั้น เช่น ธาตุที่ให้สีชมพูหรือแดง คือ แมงกานีส(Mn) ธาตุที่ให้สีเหลือง คือ เหล็ก (Fe)
แหล่งที่พบเบริล
เบริลสีต่าง ๆ บราซิล อัฟกานิสสถาน มาดากัสการ์ และรัสเซีย
วันนี้ได้รู้จักพลอยใน ตระกูลเบริล กันไปแล้วนะคับ แต่ยังมีอัญมณีที่โลกเราได้สร้างขึ้นมาอีกหลากหลายชนิดคับ ไว้มีเวลาค่อยมาแบ่งปันความรู้กันใหม่ วันนี้ขอตัวไปเลือกพลอยให้ลูกค้าในตลาดก่อนนะคับ...
อย่าลืมติดตาม รู้จริงเรื่องอัญมณี กับผมได้ใหม่ในบทความหน้า...นะคับ
อ่านบทความก่อนหน้า...
รู้จริงเรื่อง บุษราคัม (YELLOW SAPPHIRE)